Dziedziczenie. – „Dobry Znak” nr 01, 15 stycznia 2010r.
- Szczegóły
W polskim systemie prawa cywilnego w odniesieniu do kwestii spadkowych i dziedziczenia z tym faktem związanym, rozróżniamy: dziedziczenie w drodze ustawy i dziedziczenie w drodze testamentu. Na czym więc polegają podobieństwa i różnice zachodzące między jedną a drugą opcją nabycia spadku po zmarłym
Dziedziczenie ustawowe polega na tym, że zgodnie z przepisami zawartymi m.in. w kodeksie cywilnym, począwszy od art. 931 k.c., dziedziczy krąg osób wyznaczonych przez ustawodawcę, niezależnie od tego, czy dana osoba zajmowała się spadkobiercą przed jego śmiercią, czy też nie, o ile dana osoba nie zrzekła się spadku do sześciu miesięcy od daty śmierci spadkodawcy.
Dziedziczenie testamentowe polega na tym, że zgodnie m.in. z przepisami kodeksu cywilnego począwszy od art. 959 k.c. dziedziczą po zmarłym osoby powołane (czyli wyznaczone w testamencie) do spadku, o ile spadku się nie zrzekły. Istotną kwestią przy tym rodzaju dziedziczenia jest instytucja zachowku, która ma wszelako zastosowanie w przypadku „krzywdzącej” ostatniej woli spadkodawcy dla swoich najbliższych, o ile nie zostali oni wydziedziczeni w testamencie.
Podsumowanie
Podsumowując niniejszą kwestię, należy pamiętać, że oba sposoby dziedziczenia są rozstrzygane w sądzie cywilnym, tam gdzie ostatnie swoje miejsce zamieszkania miał spadkodawca.
Porównanie
Dziedziczenie ustawowe:
1. dziedziczą wszyscy ci, którzy tworzą ustawowy krąg osób dziedziczących po zmarłym
2. do 6 miesięcy od dnia śmierci spadkodawcy można spadek odrzucić, zrzec się do niego prawa lub przyjąć go z dobrodziejstwem inwentarza
3. nie można zrzec się prawa do spadku po upływie 6 miesięcy od dnia śmierci spadkodawcy
4. do 6 miesięcy po wydaniu postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku należy uregulować niniejszą kwestię w Urzędzie Skarbowym (przepisy obowiązujące od czerwca 2009 r.)
Dziedziczenie testamentowe:
1. dziedziczą wszyscy ci, których zmarły powołał do dziedziczenia w testamencie
2. do 6 miesięcy po dniu śmierci spadkodawcy można spadek odrzucić
3. nie można zrzec się prawa do spadku po upływie 6 miesięcy od dnia śmierci spadkodawcy
4. „niezadowoleni” spadkobiercy mogą dochodzić swoich praw spadkowych w drodze zachowku, o ile nie zostali wydziedziczeni w testamencie
5. do 6 miesięcy po wydaniu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku należy uregulować niniejszą kwestię w Urzędzie Skarbowym (przepisy obowiązujące od czerwca 2009 r.)
Iwona Nasiłowska
doktorantka Instytutu Nauk Prawnych PAN